• Facebook heeft bijna 10 jaar lang onrechtmatig Nederlandse persoonsgegevens gebruikt voor advertentiedoeleinden.
  • Dat is het oordeel van de rechtbank van Amsterdam in een zaak die was aangespannen door de Data Privacy Stichting.
  • Volgens de rechtbank is alleen een oordeel geveld over de vraag of Facebook onrechtmatig heeft gehandeld; er kan geen schadevergoeding worden gevorderd.
  • Lees ook: Wordt jouw persoonlijke of vertrouwelijke informatie gebruikt om ChatGPT te trainen?

Facebook heeft onrechtmatig gehandeld bij de verwerking van Nederlandse persoonsgegevens over een periode van bijna tien jaar.

Dat oordeelt de rechtbank van Amsterdam. Persoonsgegevens van Facebookgebruikers uit Nederland werden zonder toestemming gebruikt voor advertentiedoeleinden, maar dat mocht in dit geval niet volgens de wet.

Onder de door Facebook verwerkte gegevens vielen bijvoorbeeld seksuele voorkeur of religie. Maar het ging daarbij niet alleen om informatie die de gebruikers zelf hadden verstrekt; sommige gegevens werden namelijk door Facebook verkregen door het volgen van surfgedrag. Dat gebeurde buiten Facebook om.

Facebook zou bovendien persoonsgegevens aan derden hebben gegeven, zonder de gebruikers daarover te informeren. Dat ging om zowel informatie van de gebruikers zelf, maar ook om de persoonsgegevens van hun Facebookvrienden. Het sociale medium ging volgens de rechtbank tussen 1 april 2010 en 1 januari 2020 in de fout.

De zaak werd aangespannen door Data Privacy Stichting (DPS) en de Consumentenbond. DPS komt op voor Nederlandse slachtoffers van privacyinbreuken. De zaak draaide enkel om de vraag of Facebook onrechtmatig heeft gehandeld. De rechtbank verklaart dat er daarom nog geen schadevergoeding bij het socialmediabedrijf kon worden gevorderd.

Facebook claimde twee jaar geleden nog dat de zaak niet behandeld mocht worden in Nederland omdat het bedrijf, met een Europees hoofdkantoor in Ierland, onder het Ierse recht zou vallen. Ook vond Facebook dat DPS geen aangifte kon doen omdat het geen benadeelde partij was. De rechter verklaarde die bezwaren ongegrond, waarna de zaak inhoudelijk kon worden beoordeeld.

"De uitspraak van de rechtbank is voor ons dan ook een grote overwinning, echt baanbrekend", laat de Consumentenbond in een reactie weten. Directeur Sandra Molenaar spreekt verder van een signaal naar andere techbedrijven.

DPS-voorzitter Dick Bouma verwacht dat Facebook gedupeerde gebruikers uiteindelijk zal moeten compenseren als gevolg van deze uitspraak. "Het is nu aan Facebook om die te bieden. Daarover willen we samen met de Consumentenbond in gesprek met het bedrijf", zegt hij.

Meta, het moederbedrijf van Facebook, laat weten in hoger beroep te gaan tegen bepaalde punten in de rechtszaak. De techonderneming zegt daarnaast blij te zijn dat de rechtbank Facebook op andere punten gelijk heeft gegeven. Zo handelde het bedrijf volgens de rechtbank niet onrechtmatig door cookies te plaatsen op websites van anderen. Een woordvoerder wijst verder op nieuwe hulpmiddelen die gebruikers helpen bij privacy-instellingen, zoals Privacy Check-up en Privacy Basics.

LEES OOK: Mogen universiteiten en scholen software gebruiken die ChatGPT kan herkennen? Dit zegt een jurist over mogelijke problemen met privacy en auteursrecht